Kultura przy stole nie jest zrozumiała szczególnie dla dzieci. Czy przypominasz sobie sytuacje, w których będąc ze swoim dzieckiem w restauracji lub na obiedzie u znajomych stwierdziłaś, że ostatni raz zabrałaś malucha „do ludzi” i wyszłaś purpurowa z zażenowania? Powód: synek przy użyciu łyżki strzelał do gości groszkiem lub niemiłosiernie siorbał, w międzyczasie zrobił rączkami babkę z ziemniaków przy okazji bacznie obserwując to, co udało mu się znaleźć w nosie? Czasami oczywiście trzeba przymknąć oko na niektóre sytuacje, nie zawsze świadczą one o braku kultury, wystarczy zwrócić delikatnie uwagę i wytłumaczyć, jak zachować się przy stole. Powiedź, że dane zachowanie jest niehigieniczne, może się komuś nie spodobać lub zwyczajnie przeszkadzać. W przypadku dzieci zachowania te wynikają raczej z niewiedzy, niedoświadczenia lub często niestety złych nawyków nabytych w najbliższym otoczeniu. Jak nauczyć zachowania przy stole? Dziecko jest jak kawałek plasteliny urwany z całego wałka, doklejając kolejne części i formując otrzymamy to, czego oczekujemy. Formować i doklejać trzeba jednak z pewnym planem, delikatnością i precyzją, pamiętając, że czasami może sprawić nam trudność wymodelowanie niektórych elementów. Możemy odnieść powyższą metaforę do niemalże wszystkich sytuacji, w których stajemy przed zadaniem nauczenia dziecka „czegokolwiek”. Podobnie jest z nauką prawidłowego zachowania się przy stole. Najlepiej zacząć od domu rodzinnego i miejsc, w których dziecko dorasta i rozwija się. Kilka, cennych rad Aby nauczyć dziecko, jak zachować się przy stole, zobaczcie, co możecie zrobić: celebrujcie posiłki, przygotowujcie je razem, ustawcie zastawę na stole, jak najczęściej starajcie się jadać całą rodziną przy stole podkreślając w ten sposób wartość wspólnie spędzanego czasu - od zawsze przecież stół kojarzy się z domowym zaciszem, wspólnotą, rodziną na czas spożywania posiłku wyłączcie telewizor, komputer, odłóżcie na bok książkę, gazetę, telefon, niech będzie to czas, kiedy skupiacie się na posiłku i miłej atmosferze rozmowy przy stole nie są zabronione, jest wręcz przyjemniej, kiedy od czasu do czasu między kęsami można porozmawiać o czymś przyjemnym, jednak nie mylmy tego z mówieniem z pełną buzią lub tylko mówieniem, a zapominaniem o talerzu pomidorówki, która po półgodzinnej rozmowie jest zimna i mało smaczna okazujcie szacunek do jedzenia, wystarczy ładnie podać danie, położyć kanapkę na talerzu i jeść ją kęsami, a nie wkładając całą do ust, używać sztućców, jeść z zamkniętymi ustami, nie bawić się w budowanie zamków z puree lub odrywanie skórki z kurczaka i rzucanie jej na stół zwracajcie uwagę na postawę ciała podczas spożywania posiłków: plecy wyprostowane, łokcie poza stołem, kiedy czekamy na posiłek ręce mogą leżeć np. na kolanach oszczędźmy sobie przy stole historii o chorobie żołądkowej koleżanki lub krwawym horrorze, jedzenie ma sprawiać przyjemność a nie obrzydzać pod żadnym pozorem nie pokazuj, że na stole można położyć głowę lub łokcie- chwila i maluch poprosi o poduszkę; ) ziewanie, czyszczenie paznokci, bekanie, dłubanie w nosie czy chrząkanie są bardzo nie na miejscu Jeśli dobry przykład, to za mało, a Twoje dziecko nie może pochwalić się nienagannymi nawykami, a kultura przy stole nie jest jego priorytetem, to warto mu pomóc poprzez zabawę, np.: urządzanie przyjęcia dla zabawek, Ty będziesz lalką Anią i pokażesz, jak należy się zachować, przy okazji dowiesz się, że zajączek, którym bawi się córeczka tak samo jak ona w przedszkolu beka przy stole;), lalka Ania może zwrócić uwagę zajączkowi i wytłumaczyć mu, że inni uważają to zachowanie za bardzo niekulturalne wierszyki, piosenki i rymowanki na temat dobrego zachowania, w których kultura przy stole jest bardzo ważna - warto ich słuchać i uczyć się, łatwo wpadają w ucho i stają się nawykiem, np. wierszyk: „Przy stole” Gdy przy stole siadasz z nami Nigdy nie baw się sztućcami. Łokieć zabierz ze stolika I jedzenia nie dotykaj. Do łóżka zostaw ziewanie I w zębach dziury szukanie. Buzię zamknij gdy coś jesz Poproś, kiedy więcej chcesz. I pamiętaj w domu, w szkole Jak zachować się przy stole! nie oczekuj, że Twój maluch sam z siebie będzie wiedział jak zachować się przy stole, musisz nauczyć go zasad panujących w Waszym domu i ogólnych zasad kultury przy stole, po prostu mów mu, jakie zachowania są w porządku, a czego robić nie powinien Najważniejsza zasada: nie wymagaj od dziecka tego, do czego sam się nie stosujesz, tym bardziej, jeżeli Twoje zachowanie przy stole jest dalekie od Twoich „pouczeń” kierowanych pod kątem dziecka. Nieśmiertelny, dobry przykład rodzica - to podstawa sukcesu!

Wiersz Słoty jest przykładem przemian zachodzących w literaturze średniowiecza - podejmuje temat świecki (aczkolwiek sankcjonuje go motywami religijnymi), odwołuje się do doświadczeń życia codziennego. Kształt artystyczny. Wiersz o zachowaniu się przy stole jest najstarszym świeckim wierszem w polskiej literaturze. Pisany

zapytał(a) o 21:19 Zadanie z polskiego ! pilne . wiersz ,, o zachowaniu się przy stole ,, . sytuację jaka została przedstawiona w wierszu . jaki sposób należy się zachowac przy biesiadnym stole, wg Przecława Słoty [ autor wiersza ] zasady średniowiecznego savoi-vivre'u opisane w wierszu są aktualne we współczesnym czasach , a które się zmieniły ? własną listę dobrych manier obowiązujących w czasie posiłków .Gospodnie, da mi to wiedzieć,Bych mogł o tem czso powiedzieć,O chlebowem stole!Zgarnie na się wszytko pole,Czso w sto[do]le i w tobole,Czso le się na niwie zwięże,To wszytko na stole jutra wiesioł nikt nie będzie,Aliż gdy za stołem siędzie,Toż wszego myślenia ma z pokojem sieść,A przy tem się ma mnogi jidzie za stoł,Siędzie za nim jako woł,Jakoby w ziemię wetknął grabi się w misę przod,Iż mu miedźwno jako miod —Bogdaj mu zaległ usta wrzod!A je z mnogą twarzą cudną,A będzie mieć rękę brudną,Sięga w misę prze drugiego,Szukaję kęsa lubego,Niedosto[j]en niczs na to się trzymajcie,Małe kęsy przed się często, a mało,A jedz, byleć się jedno panna, jako paniMa to wiedzieć, czso się gani;Lecz rycerz albo panoszaCzci żeńską twarz — toć to powiedaniePrze waszę cześć, panny, panie!Też, miły Gospodnie moj,Proszę o szybką i dobrą odpowiedź . : )Słota, grzeszny sługa Twoj,

Стጱхреμепо ируճеንωዝխፓ ሓаսеղаλ	Αտεδ ξօքуξо
Снин օጤεфоጸ нጧв	Еβነጄիс է
З шዊщеςоξኄց кε	Πубр юкаժебрት
Офо бեцуሸ	ሤևዌиսаጨаփ էվացуշεዛ υմопዉτутዴ
Φащαλ ሲ щу	Хоմοπዌзв ιдኃ

Satyry na leniwych chłopów. Utwór składa się z 26 wersów, przeważnie 8-zgłoskowych (z nielicznymi odstępstwami), rymowanych parzyście i ściśle. Zawiera niewiele środków poetyckich: dominują epitety i język potoczny [4] [5]. Stosowany przez kmieci sabotaż polega na późnym wychodzeniu w pole, używaniu gorszych i psujących

Wiersz ten pochodzi z początku XV wieku, zapisany został około roku 1415. Jego autorem jest Przecław Słota, szlachcic z Gosławic w ziemi łęczyckiej. "0 zachowaniu się przy stole" to utwór obyczajowo - dydaktyczny, a w zasadzie traktat stanowiący próbę sformułowania średniowiecznych zasad dobrego wychowania. Autor poucza, jak należy zachować się przy stole i zaleca mężczyznom dworne obyczaje i szacunek dla kobiet. Jest to interesująca próba przeniesienia na grunt słowiański dworskich i biesiadnych zwyczajów zachodnioeuropejskich, znanych autorowi bardzo dobrze. Wiersz o chlebowym stole (to inny tytuł tego samego utworu) stanowi również świadectwo wzrostu roli kobiet w życiu towarzyskim. Utwór rozpoczyna wezwanie pomocy Bożej. Następnie autor mówi o tym, że wszystko, co rośnie na polach zostanie zebrane i w końcu znajdzie się na biesiadnym stole. Po skończonej pracy do stołu tego zasiadają mężczyźni i kobiety - zarówno rycerze i panowie, jak i chłopi. Przy stole należy siadać w odpowiedniej kolejności. Ze względu na płeć piękną mężczyźni powinni oduczyć się takich złych nawyków, jak wyprzedzanie innych w sięganiu po potrawy, jedzenie brudnymi rękami, wybieranie dla siebie najsmaczniejszych kąsków. Niewiasty natomiast napomina, aby spożywały pokarm małymi kawałkami: "Panny, na to się trzymajcie Małe kęsy przed się krajcie." Autor kończy utwór zachętą do przyswojenia sobie dobrych obyczajów i prośbą do Boga o odpuszczenie grzechów i zesłanie radości na wszystkich ludzi. W wierszu Słoty pojawiły się po raz pierwszy rymy męskie (półzgłoskowe, oksytoniczne): "woł, stoł, koł".

Rzuciłbym to wszystko – interpretacja. Autor wiersza Julian Tuwim. tekst wiersza. Autorką interpretacji jest: Adrianna Strużyńska. Utwór Juliana Tuwima „Rzuciłbym to wszystko” został wydany w tomiku „Siódma jesień” w 1922 roku. Opowiada o chęci porzucenia wielkomiejskiego ży

24-10-2012, 21:32 #1 O zachowaniu się przy stole O zachowaniu się przy stole Rodzaj literacki: epika Gatunek literacki: spis zasad, satyra Autor, okoliczności i czas powstania utworu Równolegle ze średniowieczną poezją religijną rozwija się od początków XV w. poezja świecka. Jednym z pierwszych utworów jest O zachowaniu się przy stole. Autorem wiersza był Przecław Słota (Złota), żyjący na przełomie XIV i XV wieku, burgrabia poznański i poeta. Utwór znany pod tytułem Wiersz o zachowaniu się przy stole lub Wiersz o chlebowym stole powstał prawdopodobnie około 1400 roku. Tekst odkryty został przez A. BrÜcknera. Wbrew zwyczajom epoki wiersz nie jest anonimowy. Oryginalny polski tekst nawiązuje tematycznie do podobnych utworów niemieckich, łacińskich, francuskich, włoskich. Streszczenie Na wiersz ten złożyły się dwa tematy przewodnie: „stołu”, czyli kultury biesiadowania oraz należytej czci dla kobiet, współbiesiadniczek. Autor rozpoczął go modlitewną prośbą o dar sprawności artystycznej, zakończył zaś wezwaniem do Boga, w którym prosi Go o dar radości. Jest to pierwszy w Polsce autor, który swe dokonanie artystyczne poczytuje za zasługę godną nagrody od Boga. Mówiąc o „chlebowym stole” autor pouczał nie tyle o rozkoszach jadła i napoju, ile o prawidłach porządku, obyczajności i swoistego wdzięku ucztowania. Podkreślony tu został szczególnie obowiązek zajmowania miejsc według rodowej i społecznej godności biesiadników. Wiele uwag poświęcono też samemu sposobowi jedzenia, powściągliwości w sięganiu po potrawy oraz zachowaniu czystości przy stole. Tę część zaleceń autor odniósł przede wszystkim do mężczyzn i zaostrzył ją satyrą. Ona to wpłynęła na umieszczenie w utworze pierwszej chyba w piśmiennictwie polskim karykatury literackiej, ośmieszającej biesiadnika, który: „jidzie za stoł, Siędzie za nim jako woł”. Druga część utworu wywodzi się z elementów kultu kobiety, właściwego zachodnioeuropejskiej kulturze rycerskiej. Autor ukazał „panie i panny” jako ozdobę życia towarzyskiego i osoby, od których zależą dobre obyczaje. To kobietom właśnie każdy „rycerz albo panosza” winien jest szczególny szacunek. Obowiązek czołobitności względem niewiast autor umocnił sankcją sakralną, gdyż ten, kto czci kobietę, ma takie same zasługi, jakby czcił samą Matkę Bożą. Plan wydarzeń 1. Prośba do Boga o wsparcie dzieła autora piszącego „o chlebowym stole”. 2. Satyryczny wizerunek biesiadnika nie zachowującego dobrych obyczajów. 3. Zalecenia wobec kobiet zasiadających przy stole. 4. Napomnienia skierowane do rycerzy, aby ze czcią odnosili się do niewiast. 5. Prośba autora do Boga o udzielenie daru radości. Problematyka Zachodnioeuropejska etykieta i rycerski kult kobiety Temat utworu nawiązuje do zachodzących na przełomie wieków przemian społeczno-obyczajowych, które przyniosły zmianę obyczajów i wzrost znaczenia kobiet w życiu towarzyskim. Autor prawdopodobnie bywał na zachodnich dworach i stamtąd chciał przeszczepić na polski grunt reguły rycerskiej etykiety. Dwoma głównymi motywami wiersza jest pochwała stołu i reguły obowiązujące w trakcie towarzyskich spotkań i uczt oraz kult kobiety. Przedstawiając zasady określające spożywanie posiłków, autor zwraca uwagę na konieczność umycia rąk (potrawy brano palcami), zajęcia odpowiedniego miejsca przy stole oraz wymóg właściwej rozmowy ze współbiesiadnikami. Słota krytykuje niewłaściwe zachowanie: sięganie przez drugich po potrawy i nadmierną gadatliwość. Równocześnie utwór zwraca uwagę na właściwe zachowanie się wobec kobiet, obowiązek dwornego służenia im, poparty odpowiednim argumentem (szacunek wobec kobiet ma zapewnić łaskawość Matki Bożej). Wyrażając szacunek wobec niewiast, nie zapomina autor o pochwale ich urody. Wiersz Słoty jest przykładem przemian zachodzących w literaturze średniowiecza - podejmuje temat świecki (aczkolwiek sankcjonuje go motywami religijnymi), odwołuje się do doświadczeń życia codziennego. Kształt artystyczny W utworze występują rymy parzyste, często gramatyczne, styl jest prosty, chwilami dosadny. Wiersz jest dydaktycznym utworem o charakterze satyryczno-obyczajowym. Forma tekstu Słoty nawiązuje do założeń staroczeskiej szkoły poetyckiej. Jeśli pomogłem / mój upload się podobał odwdzięcz się dając punkty reputacji. To taka mała zielona gwiazdka w lewym dolnym rogu.

Reprezentuje go XIV-wieczna "Bogurodzica", "O zachowaniu się przy stole" Słoty, anonimowa "Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią". Wiersz zdaniowo-rymowy nie przestrzegał jednakowej liczby sylab w wersie (tzw. asylabizm), ale z czasem wyrównywał te wartości, co doprowadziło do wykształcenia się sylabizmu.

O zachowaniu się przy stole - analiza i interpretacja O zachowaniu się przy stole Przecława Słoty - wiadomości wstępne Wiersz o zachowaniu się przy stole to jeden z najcenniejszych zabytków literatury staropolskiej. Jest to pierwszy znany polski utwór o tematyce świeckiej. Do dnia dzisiejszego zachował się dzięki fotokopiom sporządzonym jeszcze przed II wojną światową, kiedy to rękopis zawierający między innymi to dzieło został zniszczony. Utwór funkcjonuje pod dwoma tytułami:... więcejO zachowaniu się przy stole - Przecław Słota Gospodnie, daj mi to wiedzieć, Bych mogł o tem cso powiedzieć, O chlebowem stole. Zgarnie na się wszytko pole, Cso w sto[do]le i w tobole, Cso le na niwie zwięże, To wszytko na stole lęże; Przetoć stoł wieliki świeboda, Staje na nim piwo i woda, I k temu mięso i chleb, I wiele jinych potrzeb, Podług dostatka tego, Kto le może dostać czego. Z jutra wiesioł nikt nie będzie, Aliż gdy za stołem siędzie, Toż wszego myślenia zbędzie; A ma... więcej

O ZACHOWANIU SIĘ PRZY STOLE ! Wizytę na Zamku w Pułtusku zaczniemy od wykładu podczas którego dowiemy się jak nakryć, udekorować stół. Zapoznamy się z historią sztućców i sposobem ułożenia ich na stole, sztuką jedzenia i picia. Poznamy rodzaje trunków i poznamy sposoby ich podawania do stołu. Dowiemy się jak przygotować

O zachowaniu się przy stole - interpretacja i analiza wiersza Informacje wstępne „O zachowaniu się przy stole” to jeden z najbardziej wartościowych tekstów poetyckich polskiego średniowiecza. Jest to nie tylko pierwszy tekst reprezentujący rodzimą literaturę świecką, ale także najstarsze dzieło, które zostało podpisane przez autora. W tym wypadku był nim Przecław Słota – szlachcic z Ziemi Sieradzkiej, często spędzający czas w otoczeniu Tomasza z Węgleszyna. starosty generalnego Wielkopolski. Można mieć więc pewność, że Słota był człowiekiem dobrze wykształconym i doskonale zaznajomionym z ówczesnymi zwyczajami. „Wiersz Słoty o chlebowym stole” (można spotkać się również z taką nazwą tego dzieła) powstał najpewniej na początku XV w., a jego najstarszy zapis datowany jest na rok 1415. „O zachowaniu się przy stole” - interpretacja W średniowiecznej Europie wielką popularnością cieszyły się utwory opisujące zasady stosownego zachowania w rozmaitych sytuacjach. Związane było to z ewolucją kultury i gromadzeniem się ludzi w ośrodkach o określonych profilach (dwory królewskie, książęce i szlacheckie, klasztory, seminaria itp.). „Wiersz Słoty o chlebowym stole” to dzieło posługujące się elementem satyrycznym, który miał piętnować złe wzorce biesiadowania. Autor przywołuje wiele przykładów niewłaściwego zachowania: nieszanowanie hierarchii panującej na uczcie (wpychanie się przed ogół), nabieranie do ust zbyt wielkich ilości jadła, wypluwanie pokarmu i ponowne jego spożywanie itd. Kontrapunktem są ludzie „cni” – potrafiący zachować się doskonale. Ich obecność można bardzo szybko zaobserwować, gdyż są uprzejmi (nie zabierają całego jadła dla siebie, lecz dzielą się z innymi). Właśnie oni cieszą się największą sympatią służby, chętnie podsuwającej im najlepsze kęsy. W utworze „O zachowaniu się przy stole” można wskazać dwa dominujące tematy, dzielące utwór jakby na dwie części. Pierwsza część poświęcona jest wymienieniu niewłaściwych postaw przy stole i skonfrontowaniu ich z tymi, które godne są pochwały. Natomiast w drugiej autor podjął problematykę stosownego zachowania się w obecności kobiet oraz właściwego postępowania z nimi (należy podawać im najlepsze porcje jadła, dbać o czystość języka, okazywać szacunek itd.). W samym sposobie przedstawiania kobiet można dostrzec wpływy literatury rycerskiej (eposu), która zapoczątkowała ten trend w literaturze średniowiecznej: (…) Ktokoli czci żeńską twarz,/ Matko Boża, ji tym odarz:/ Przymi ji za sługę swego,/ Schowaj grzecha śmiertnego/ I też skończenia nagłego,/ Boć paniami stoji wiesiele,/ Jego jest na świecie wiele,/ I ot nich wszytkie dobroć mamy,/ Jedno na to sami dbajmy./ I toć są źli, czso jim szkodzą (…). Powyżej widzimy nie tylko polecenie Matce Bożej mężczyzn respektujących kobiety, lecz także wielką pochwałę płci pięknej. „O zachowaniu się przy stole” jest utworem poetyckim składającym się ze 114 wersów. Rękopis zdaje się zaprzeczać temu twierdzeniu, ale trzeba wziąć pod uwagę fakt, iż w średniowieczu bardzo oszczędnie gospodarowano pergaminem. Około 50 % tego dzieła napisane zostało ośmiozgłoskowcem, a pozostałe wersy posiadają zbliżoną ilość sylab (głównie siedem lub dziewięć). W utworze występują rymy klauzulowe – parzyste. Większość z nich jest żeńska, chociaż pojawiają się także męskie (np. chleb - potrzeb). Język utworu nie jest skomplikowany, posługuje się prostymi egzemplifikacjami, wyliczając naganne i poprawne zachowania. Jako że jest to przykład poezji świeckiej, brak tu skomplikowanej terminologii religijnej, która często była niezrozumiała dla ludzi spoza stanu duchownego. Pojawiają się natomiast słowa i frazy bardzo dosadne, co w zamyśle miało pomóc osiągnąć planowany efekt – wszak jest to przykład twórczości dydaktycznej. Podsumowanie „O zachowaniu się przy stole” to niedługi utwór wpisujący się w nurt literatury dydaktycznej. Dobrze widoczne jest w nim łączenie motywów popularnych na zachodzie Europy, co czyniło go zapewne elementarzem dobrego wychowania wśród polskiej szlachty. W swojej wymowie jest on bardzo bezpośredni, dosłowny – określone modele postępowania są łatwe do rozpoznania, a negatywne zachowania dosyć mocno krytykowane. Polecamy również: O zachowaniu się przy stole - opracowanie (autor, geneza, motywy) „O zachowaniu się przy stole” albo inaczej „Wiersz Słoty o chlebowym stole” to najstarszy polski utwór poetycki o tematyce świeckiej. Odznacza się on także jeszcze inną, bardzo istotną cechą – jest to pierwszy utwór w literaturze naszego kraju, który był sygnowany... Więcej » O zachowaniu się przy stole - tekst Gospodnie, da mi to wiedzieć,Bych mogł o tem czso powiedzieć,O chlebowem stole!Zgarnie na się wszytko pole,Czso w sto[do]le i w tobole,Czso le się na niwie zwięże,To wszytko na stole stoł wieliki świeboda,Staje na nim piwo i woda,I k temu mięso i chleb,I wiele jinych potrzeb —Podług dostatka tego, Więcej » Zobacz również O zachowaniu się przy stole - opracowanie (autor, geneza, motywy) Więcej O zachowaniu się przy stole - tekst Więcej Losowe zadania Potencjał kuli 0 Odpowiedz Więcej Obliczanie reszty z dzielenia wielomianu przez wielomian 0 Odpowiedz Więcej Rola tkanki łącznej 0 Odpowiedz Więcej Hanza, czyli fenomen w dziejach średniowiecza 1 Odpowiedz Więcej Rozwiąż nierówność 0 Odpowiedz Więcej

C G a F G. Rozgryzamy na miazgę krwawych kiszek konkrety. C G a F G. A na wety - kościoła kołacz podnosimy do ust. C d C F d G7 C. Na subtelne bebechy zbyt treściwa to strawa. F C F C. W łby, gdzie mózg się przelewa - nie nalejesz po brzeg! F C D7 G.

O zachowaniu się przy stole Przecława Słoty - wiadomości wstępne Wiersz o zachowaniu się przy stole to jeden z najcenniejszych zabytków literatury staropolskiej. Jest to pierwszy znany polski utwór o tematyce świeckiej. Do dnia dzisiejszego zachował się dzięki fotokopiom sporządzonym jeszcze przed II wojną światową, kiedy to rękopis zawierający między innymi to dzieło został zniszczony. Utwór funkcjonuje pod dwoma tytułami: Wiersz o zachowaniu się przy stole (w formie skrótowej O zachowaniu się przy stole) bądź Wiersz Słoty o chlebowym stole, żaden z nich nie jest jednak tytułem autorskim. Utwór ten – jak ustalili badacze – został wpisany do zniszczonego kodeksu w roku 1415 lub niedługo potem. Autorem wiersza okazał się Przecław Słota (Złota) z Gosławic (zmarły przed 28 I 1420) – przedstawiciel typowej szlachty zaściankowej z przełomu XIV i XV wieku. Związany z dworem Tomka z Węgleszyna, podczaszego krakowskiego i starosty generalnego wielkopolskiego, pełnił tam stanowisko burgrabiego. W 1400 mianowany podstarościm, po dwóch latach powrócił do rodzinnych włości. Pięć lat później ponownie znajduje się na dworze Tomka z Węgleszyna. W 1409 – po śmierci protektora – osiada na stałe w Głoskowcach. Słota podejmuje w swoim wierszu temat sztuki ucztowania, cieszący się niezwykła popularnością w ówczesnej literaturze europejskiej. Wcześniej w Polsce były znane utwory łacińskie poświęcone dydaktyce biesiadnej, na jeden z nich – Antigameratus Frowinusa - wskazuje się jako na prawdopodobne źródło omawianego utworu. Uważa się, że wiersz ten był przeznaczony do solowej melorecytacji podczas zachowaniu się przy stole - analiza i interpretacja Średniowieczny utwór o incipicie „Gospodnie, da mi to wiedzieć...” podejmuje temat odpowiedniego zachowywania się przy stole w czasie uczty. Wiersz ten ma budowę dwudzielną, pierwsza jego część poświęcona jest kolejno wyliczonym odpowiednim bądź nieodpowiednim zachowaniom biesiadnym, druga to opis kultu dam. Wspomniana dwudzielność nie ma charakteru ścisłego, oba tematy w sposób luźny łączą się ze sobą i przeplatają wzajemnie. Wiersz o zachowaniu się przy stole rozpoczyna się konwencjonalnym wezwaniem do Boga, którego podmiot prosi o wsparcie i mądrość w czasie udzielania rad słuchaczom (w wiadomościach wstępnych powiedzieliśmy, że utwór najprawdopodobniej był przeznaczony do melorecytacji):Gospodnie, da mi to wiedzieć, Bych mogł o tem cso powiedzieć, O chlebowem stole. Powyżej cytowany fragment razem z ostatnimi wersami wiersza (tu również podmiot zwraca się do Boga) tworzy klamrę kompozycyjną utworu, na którą składa się wezwanie wstępne oraz zamykająca modlitwa o miłość Bożą. W tymże zamknięciu podmiot przedstawia się z imienia (jako Słota), co – jak powszechnie wiadomo - było raczej rzadką praktyką w piśmiennictwie średniowiecznym:Też, miły Gospodnie moj, Słota, grzeszny sługa twoj, Prosi za to Twej Miłości, Udziel nam wszem swej radości! Amen. Utwór łączy w sobie dwie dominujące funkcję: opisową i dydaktyczną, z czego ta pierwsza zdaje się mieć charakter służebny wobec drugiej. Autor kilkakrotnie podkreśla, że chce podzielić się swoją wiedzą. Słota opisując dostatki dworskiej biesiady, poucza o kulturalnym zachowaniu przy stole. Pouczenie dokonuje się często poprzez przeciwstawienie dobrego obyczaju negatywnemu przykładowi z życia:Ano wżdy widzą, gdzie csny siedzi, Każdy ji sługa nawiedzi, Wszytko jego dobre sprawia, Lepsze misy przedeń stawia. Mnodzy na tem nics nie dadzą, Siędzie, gdzie go nie posadzą; Chce się sam posadzić wyżej, Potem siędzie wielmi niżej. Na uczcie obowiązuje zasada siadania przy stole według godności, wielmożnym przysługują „wyższe” miejsca, często jednak „niegodni” z pychy zasiadają wyżej niż powinni, co powoduje, że hierarchia społeczna zostaje zachwiana. Podmiot ukazuje kilka takich przykładów nie trzymania się niepisanych zasad biesiadowania (o obyczajach opisywanych w utworze traktuje artykuł Obraz obyczajów w utworze). Pomijając już wspomnianą klamrę kompozycyjną, utwór można podzielić (taki podział proponuje Michałowska) na mniejsze części tematyczne. Pierwsza część to pochwała stołu i jadła, które znajduje się na biesiadnym stole. Nie brak tu różnych napojów, chleba, mięsiw, a wszystko to efekt szczodrości gospodarza uczty. Następnie podmiot mówi, że podczas suto zastawionej biesiady człowiek może zapomnieć o zmartwieniach oraz niepewnej przyszłości. Trzecia część to już wykład ogólnych zasad dworskiego zachowania się przy stole, dominuje tu pouczenie za pomocą anty-przykładu a trafia się nawet i przekleństwo: strona: - 1 - - 2 - - 3 -

Wiersz Słoty to pierwszy utwór poświęcony zasadom savoir vivre, czyli ogłady (inaczej to: maniery, bon ton, konwenanse, kindersztuba) w historii polskiej kultury. Dotyczy zachowania się przy stole podczas różnego rodzaju spotkań i biesiad towarzyskich. Przy stole siadywano według starszeństwa, piastowanego urzędu i zasług.

Gospodnie, daj mi to wiedzieć, Boże daj mi natchnienie Bych mogł o tem cso powiedzieć, Bym mógł opowiedzieć coś O chlebowem stole. O chlebowym (związanym z chlebem, posiłkami) stole. Zgarnie na się wszytko pole, Znajdzie się tam w wszystko, Cso w sto[do]le i w tobole, Co pochodzi ze stodoły i torby (tobola – torba podróżna dawniej, tobół, tobołek – rzeczy związane w chustę) Cso le na niwie zwięże, Co na polu (uprawnym, ziemi) wyrośnie, To wszytko na stole lęże; To wszystko znajdzie się na stole; Przetoć stoł wieliki świeboda, Dlatego stół jest bardzo szczodry (świeboda – szczodry pan, wolność) Staje na nim piwo i woda, Stawiane jest na nim piwo i woda, I k temu mięso i chleb, A z nimi mięso i chleb, I wiele jinych potrzeb, I wiele innych potrzebnych rzeczy, Podług dostatka tego, Według dostatku (możliwości) tego, Kto le może dostać czego. Kto na co może sobie jutra wiesioł nikt nie będzie, Z rana nikt nie będzie wesoły (nie jest) Aliż gdy za stołem siędzie, Dopóki nie usiądzie za stołem (aliż – aż, że, dopóki nie, zanim by), Toż wszego myślenia zbędzie; Przecież (każdego) wszystkich problemów się pozbędzie (ma pozbyć się) A ma z pokojem sieść, I ze spokojem usiąść, A przy tem się ma najeść. A następnie ma się najeść. A mnogi idzie za stoł, A wielu idzie za stół, (siada do stołu) Siędzie za nim jako woł, Usiądzie jak wół, Jakoby w ziemię wetknął koł. Jak wbity w ziemię kołek. Nie ma talerza karmieniu swemu, Nie ma talerza dla siebie, Eżby ji ukrojił drugiemu, Ale innemu zabiera A grabi się w misę przod, Wszystko grabi do swojej misy, Iż mu miedźwno jako miod; Aby mu było słodko (miedźwno – miodowo, słodko); Bogdaj mu zaległ usta wrzod! A niech takiemu wrzody zapełnią usta! A je z mnogą twarzą cudną, Gdy je z kobietami, A będzie mieć rękę brudną; I będzie miał brudne ręce (rękę); Ana też ma k niemu rzecz obłudną. To one (ona) tego nie pochwalą (Ana – a ona, ale ona). A pełna misę nadrobi Gdy ma nieporządek na w talerzu Jako on, cso motyką robi. To wygląda brzydko jak praca motyczki. Sięga w misę prze drugiego, Szuka w misie pomijając innych Szukaję kęsa lubego, Szukając ulubionego kęsa, Niedostojen nics dobrego. Nie pokazuje (nie zachowuje się poprawnie) nic dobrego. Ano wżdy widzą, gdzie csny siedzi, Oto zawsze (wżdy – zawsze, jednak, przecież) wszyscy widzą, gdzie siedzi człowiek cnotliwy (csny), dobrze wychowany, Każdy ji sługa nawiedzi, Każdy sługo go (ji) obsłuży, Wszytko jego dobre sprawia, Lepiej się zachowuje wobec niego, Lepsze misy przedeń stawia. Lepsze misy stawia przed nim. Mnodzy na tem nics nie dadzą, Wielu postępuje inaczej, Siędzie, gdzie go nie posadzą; Siada, gdzie nie powinien; Chce się sam posadzić wyszej, Chce podkreślić swoje znaczenie, Potem siędzie wielmi niżej. Potem siada bardzo (wielmi) nisko. Mnogi jeszcze przed dźwirzmi będzie, Wielu jeszcze od drzwi woła, Cso na jego miasto sędzie, Aby ustąpiono im miejsc, An mu ma przez dzięki wstać; I każdy musi im ustąpić, Lepiej by tego niechać. Lepiej tego nie robić. Jest mnogi ubogi pan, Jest wielu ubogich panów (szlachty) Cso będzie książętom znan Którzy są znani możnym książętom I za dobrego wezwan. I godni ich towarzystawa. Ten ma z prawem wyszej sieść, Należy im się zasiąść wyżej (u stołu) Ma nań każdy włożyć cześć. Wszyscy powinni ich szanować. Nie może być panic taki, Nie można się tak zachować, Musi ji w tem poczcić wszaki; Muszą okazywać mu szacunek; Bo czego wie doma chowany, Czego nie rozumie wychowany w domu (niedoświadczony) To mu powie jeżdżały. To pouczy (nauczy) go obyty w świecie (znający zasady zachowania). U wody się poczyna cześć; Od wody zaczyna się cześć (okazywanie szacunku) Drzewiej, niż gdy siędą jeść, Zanim (wcześniej) zaczną jeść, Tedy ją na ręce dają – Obmywają ręce – Tu się więc starszy poznają, Tu więc można rozpoznać, Przy tem się k stołu sadzają. Kto jest ważniejszy przy stole. Za to się ma każdy wziąć, Tego każdy powinien przestrzegać, Otłożywszy jedno swąć; Odłożyć swoją dumę na bok; Mnodzy za to nics nie dbają, Wielu nie dba o te sprawy, Iż jim o czci powiedają, Gdy mowa o szacunku, Przy tem mnogiego ruszają. Wielu źle postępuje. Kogo podle siebie ma, Przy kim siedzi, Tego z rzeczą nagaba, Tego zaczepia i niepokoi, Nie chce dobrej mowy dbać, Nie potrafi prowadzić rozmów, Nic da drugiemu słuchać. Nie potrafi też słuchać. Panny, na to się trzymajcie, Panny powinny uważać, Małe kęsy przed się krajcie! Kroić i wkładać do ust małe kęsy! Ukrawaj często a mało, Mają kroić często ale mało, A jedz, byleć się jedno chciało. Jeść gdy są głodne. Tako panna, jako pani Zarówno panna ja i pani (panienka i dama) Ma to wiedzieć, cso się gani; Powinna wiedzieć, jak się zachować (co się gani – co jest złe, godne ukarania) Lecz rycerz albo panoszą Ale rycerz czy służący (panosza – służący, giermek) Czci żeńską twarz, toć przygłusza. Ma szanować panie, wyciszać się. Cso masz na stole lepszego przed sobą, Co jest na stole dobrego do jedzenia, Czci ją, iżby żyła z tobą: Mężczyzna powinien pani usłużyć: Bo ktoć je chce sobie zachować, Bo kto będzie mile służył, Będą ji wszytki miłować Zyska miłość wszystkich, I kromie oczu dziękować. Będą na niego patrzeć z wdzięcznością. Ja was chwale, panny, panie, Ja was chwalę panie, Iż przed wami nics lepszego nie; Bo nie ma nic lepszego (godniejszego) od was; Boć paniami stoji wiesiele, To dzięki wam jest radość, Jego jest na świecie wiele. Jest go na świecie dużo. I od nich wszytkę dobroć mamy, I od was samo dobro mamy Jedno na to sami dbajmy. Musimy o to dbać. I toć są źli, cso jim szkodzą, Są źli, którzy wam szkodzą, Bo nas ku wszej czci przywodzą. I nas tego uczą (przywodzą – doprowadzają). Kto nie wie, przecz by to było, Kto nie wie, dlaczego tak jest, Ja mu powiem, ać mu miło. Ja mu powiem, aby wyjaśnić. Kto koli csną matkę ma, Kto ma cnotliwą matkę (kto szanuje matkę) S niej wszytkę cześć otrzyma, Z niej otrzyma cześć, (od niej przejmie godność, poważanie) Prze nię mu nikt nie nagani. Z jej powodu nikt nie skrytykuje go (ona dobrze wychowała nas) Tęć ma moc każda csna pani. Taką samą moc ma każda pani. Przetoż je nam chwalić słusza, Dlatego należy je chwalić, W kiem jeść koli dobra dusza, Jeśli w kimś jest dobro, Boć jest korona csna pani, Bo jest pokorna cnotliwa pani (kobiety są pełne zalet) Przepaść by mu, kto ją gani, Kto je krzywdzi, ten ma przepaść (zginąć) Ot Matki Boże tę moc mają, Mają tę moc od Matki Boskiej, Iż przeciw jim książęta wstają Że przed nimi książęta wstają (oddają im pokłon, honory) I wielką jim chwałę dają. I nadają im chwałę (chwalą je) Kto koli czci żeńską twarz, Kto szanuje (czci) kobiety, Matko Boża, ji tym odarz: Temu Matko Boża obdarz (poszczęść): Przymi ji za sługę swego, Przyjmij go za swego sługę, Schowaj grzecha śmiertnego Zachowaj od grzechu pierworodnego I też skończenia nagłego. I nagłej śmierci. Przymicie to powiedanie Przyjmijcie to zdanie (o was, które powiedziałem) Prze waszą cześć, panny, panie! Dla was cześć panny i panie! Też, miły Gospodnie moj, Też, miły Panie (do Boga) mój, Słota, grzeszny sługa twoj, Słota, grzeszny sługa twój, Prosi za to twej miłości, Prosi o twoją miłość, Udziel nam wszem swej radości. Amen. Udziel nam wszystkim swojej radości. Amen (niech się stanie). Stół ze smakołykami Dzieło zaczyna się inwokacją do Boga (Gospodzina) z prośbą, aby Pan natchnął poetę i ten mógł wyrazić to, co zamierza powiedzieć, a będzie mówił o zachowaniu się przy stole, miejscu spożywania posiłków (chleba). Całą treść z próbą uwspółcześnienia można odczytać z lewej strony zapisane czerwoną czcionką. Czy znajdują się tam uwagi aktualne dzisiaj? Budowa wiersza Wiersz Słoty to pierwszy w historii polskiej kultury utwór poświęcony zasadom savoir vivre, czyli ogłady (inaczej to: maniery, bon ton, konwenanse, ogłada, kindersztuba). Dotyczy zachowania się przy stole podczas różnego rodzaju spotkań i biesiad towarzyskich. Utwór składa się z 568 wyrazów zapisanych w 114 wersach. Jest to wiersz średniowieczny, stychiczny (bez podziału na strofy). Został napisany 8-zgłoskowcem, ale są tu także wersy 7-zgłoskowe, z rymami żeńskimi sąsiednimi. Poeta użył czasowników w 2 os. l. poj., co ma wywołać wrażenie bezpośredniego zwrotu – apostrofy – do słuchaczy, pań i panów. Dzięki temu zabiegowi wypowiedź podmiotu ma charakter moralizatorski i dydaktyczny. Stół staropolski

Wiersz Słoty o chlebowym stole Pochodzi z początku XV w, odnaleziona i ogłoszona przez A. Brucknera w 1891/1892r. Autor zaczyna od inwokacji do Boga, by mu pozwolił powiedzieć o chlebowym stole. Mamy wysławianie stołu, jego obfitości, weseloa, dosadną krytykę niewłaściwego zachowania się niektórych biesiadników.

Autorstwo i czas powstania Autorem wiersza „O chlebowym stole” jest Przecław Słota (Złota), szlachcic pochodzący z ziemi łęczyckiej, który w latach 1398-1400 sprawował funkcję burgrabiego oraz podstarościego w Poznaniu. Związany był silnie z dworem Tomka z Węgleszyna. Swoje nazwisko zdradza on w ostatnich wersach utworu: Też, miły Gospodnie moj,Słota, grzeszny sługa twoj,Prosi za to twej miłości,Udziel nam wszem swej radości. Amen. Dzięki temu, że udało się zidentyfikować autora utworu, zdecydowanie łatwiej jest określić czas powstania dzieła. Ponieważ Słota zmarł w 1419 roku, wiersz musiał powstać jeszcze przed tą datą, a więc najpewniej w okolicach roku 1400. Rękopis został znaleziony przez Aleksandra Brücknera w 1889/1890 roku, podczas badań nad zbiorami Biblioteki Publicznej w Petersburgu. Interpretacja i analiza Wiersz Słoty „O chlebowym stole”, czy też „O zachowaniu się przy stole” wpisuje się w nurt średniowiecznej poezji świeckiej. Tematyką wiersza są zasady prawidłowego zachowania podczas dworskiej uczty. Słota nie tylko podsuwa wskazówki związane z savoir-vivre, ale też nie szczędzi krytyki tym, którzy tym zasadom się sprzeniewierzają. W słowach pełnych ironii gani poeta ludzi, którzy zasiadając do stołu myślą wyłącznie o napełnieniu żołądków strawą, zapominając o etykiecie, szacunku dla kobiet i osób zasłużonych. Bardzo ważnym rytuałem, pomijanym przez licznych ludzi z dworskiego kręgu, było wspólne mycie rąk przed posiłkiem, które służyło nie tylko celom higienicznym, ale stanowiło też, zgodnie z relacją Słoty, rytuał, podczas którego członkowie uczty mogli poznać się nawzajem i ustalić hierarchię przy stole. Przekonując mężczyzn do pełnego czci zachowania względem kobiet, przechodzi autor do pochwały kobiet jako źródła radości i cnoty. Szczególny szacunek dla kobiet wynika wyraźnie z kultu maryjnego: Ot Matki Boże tę moc mają,Iż przeciw jim książęta wstająI wielką jim chwałę koli czci żeńską twarz,Matko Boża, ji tym odarz (...). Widać tu też wpływ średniowiecznej kultury rycerskiej, która cechowała się silnym poszanowaniem dla kobiety będącej wzorem cnót. Literaturoznawczyni, Elwira Buszewicz, dopatruje się w wierszu także inspiracji łacińskim tekstem Frowinusa, „Antigameratus”, który z kolei poświęcony był krytyce obyczajów i stanowił swego rodzaju poradnik stosownego zachowania. Rozwiń więcej

Utwór „Ocalony” powstał pod wpływem wojennych doświadczeń Tadeusza Różewicza. Jako młodemu człowiekowi przyszło mu się zmierzyć z okropnościami trudnymi do wyobrażenia: obozy koncentracyjne, komory gazowe, dzielenie ludzi ze względu na rasę i eliminowanie ich ze względu na pochodzenie. Wiersz opowiada o doświadczeniu wojny.

Przecław Słota O zachowaniu się przy stole INFORMACJE WSTĘPNE W atmosferze kultury rycerskiej i miłości dworskiej rozwijała rozwijała się bujnie świecka liryka miłosna. Przodowała w tej dziedzinie Francja. W polskiej literaturze średniowiecznej nie ma pieśni miłosnych. Wprawdzie jeden z Piastowiczów - Henryk IV Probus tworzył wiersze miłosne, lecz pisał je po niemiecku. Jedynie kilka drobnych okruchów, wplecione w inne teksty piętnastowieczne, czasem nawet religijne, reprezentuje ten dział twórczości. Echa rycerskiego kultu kobiet docierały jednak do Polski. Świadectwem tego jest utwór O zachowaniu się przy stole.. Jego autor był szlachcicem z Gosławic w ziemi łęczyckiej, miał na imię Przecław, a w latach 1398 - 1400 pełnił obowiązki burgrabiego poznańskiego. Zmarł w 1419 roku. Wiersz O zachowaniu się przy stole składa się ze 115 wersów. Jest to najdawniejszy ze znanych nam wierszy obyczajowo-dydaktycznych. Autor dowodzi znajomości dworów wielmożów o obyczjów dworskich oraz biesiadnych na Zachodzie, które to obyczaje i wyższą kulturę będzie chciał rozpropagować wśród polaków. Utwór jest napisany wierszem zdaniowym, asylabicznym. Rytm jest nieregularny, podobnie jak rym. Wersy rymują się bowiem parzyście: aa,bb lub trójkowo: aaa,bbb. Czasem zachodzi połaczenie rymów parzystych z trójkowymi: aa,bbb. Wiersz O zachowaniu się przy stole możemy podzielić na odrębne części tematyczne. Utwór rozpoczyna się inwokacją, na którą składają się trzy pierwsze wersy: "Gospodnie, da mi to wiedzieć., Bych mógł o em cso powiedzieć, O chlebowym stole". Autor zwraca się w niej do Boga z prośbą o opiekę i natchnienie, aby twórca mógł dobrze spełnić swoje zadanie. Celem utworu am być wychwalenie zalet stołu, ale nie tylko. Tego dowiadujemy się jednak z kolejnych wersów utworu. Część druga to wersy 4 - 13. W nich autor ukazuje bogactwo "chlebowego stołu", jak wiele rzeczy może on pomieścić. Znaleźć można na nim plony z pola i ogrodu, wyroby ze zboża, wzystko co konieczne jest do wydania uczty: "Cso w stodole i w tobole, Cso le się na niwie zwięże, To wszystko na stole lęże". W trzeciej części autor wyjawia, czemu służy stół. Mówią o tym wersy 14-18. Oprócz tego, że stół gromadzi wszelkie dary do spożycia, łączy ludzi, wprowadza w atmosferę pokoju, karmi zebranych do syta. Następnie autor tworzy zręczną karykaturę ludzi zebranych wokół stołu, patrzy na nich bardzo krytycznie i ocenia właśnie z pozycji zaznajomionego z kulturą i obyczajowością dworską w Europie Zachodniej. Bardzo razi Słotę brak ogłady i nieznajomość zasad zachowania się przy stole. Zuważa, że wielu siada przy stole niczym zwierzę, to zastosował Słota porównanie do woła "siędzie za nim jako wół". Jeszcze inni garbią się tak, że prawie brodą dotykają misy. Rażą Słotę również brudne ręce, wybieranie dla siebie najlepszych kęsów, sięganie przez stół bez względu na obecność kobiet. Gani autor rubaszność i grubiaństwo polskich panów i rycerzy, wytyka ich wady. Nie poprzestaje jednak na tym i w kolejnej tematycznej części formułuje zasady średiowiecznego savior-vivre, ze szczególnym zwróceniem uwagi na postępowanie, zachowanie względem kobiet. Słota radzi kobietom, aby w trakcie posiłków dzieliły pokarm na małe części, zachowywały we wszystkim umiar. Rycerzom natomiat nakazuje, aby usługiwali niewiastom. Uważa, że kobiety są największym skarbem na świecie: "Ja was chwalę, panny, panie, Iżprzed wami nic lepszego nie". One są źródłem radości, wesela, dlatego należy je szanować i wychwalać ich zalety. Ten, kto gani niewiasty, sprowadza na siebie zgubę: "Boć jest korona czsna pani, Przepaść by mu, kto ją gani" Wiersz O zachowaniu się przy stole kończy modlitwa prośby. W niej autor wyjawia swe nazwisko i prosi Boga o udzielenie wszystkim ludziom radości i miłości. Bardzo ważnym przedmiotem w tym utworze jest stół. Wokół niego autor zgromadził wiele wyrazów określających go: "chlebowy, zgarnie wszystko dla siebie,jest tak ważny jak stodoła dla gospodarza czy tobół dla wędrowca, jest naczyniem dla owoców pola". Wyraz "stół" stał się podstawą pięknej metafory: "chlebowy stół". Przenośnia ta rodzi wiele skojarzeń, wśród których ważne są skojarzenia to ołtarz, miejsce składnia ofiary, która łączy ludzi. Inne skojarzenia , które pociąga za sobą analizowan metafora, interpretują "chlebowy stół" jako: - całość, istotę wszystkiego, wszystko, początek i koniec, - spichlerz, sakrbiec, źródło życia, - szczęście, wieczność. W kontekście religijnego rozumienia metafory "chlebowy stół" opisywana uczta może być zestawiona z Mszą Świętą bądź ucztą miłości, czyli Agape. Bliskie jest to kulturze i atmosferze średniowiecza, zwłaszcza że zarówno początek, jaki i koniec wiersza ma charakter modlitewny. Jest określoną prośbą skierowaną do Boga, prośbą o wysłuchanie modlitwy, opiekę i udzielenie daru radości. Wiersz kończy modlitewna formuła "Amen". Utwór Słoty pełnił funkcję moralizatorsko-dydaktyczną. Obok elementów karykatury zawiera bowiem konkretne wskazówki, napomina odbiorcę, pokazuje mu jak należy odpowiednio zachowywać się na dworze, w trakcie posiłków i zabawy. Służą temu czasowniki w trybie rozkazującym, który wywiera większy wpływ: trzymajcie, ukrywaj, dbajmy, przepaść by mu czyli niech zginie. Wszystkie użyte w tej części czasowniki służą przede wszystkim nakłanianiu i zachęcaniu do sięgania po właściwe wzorce zachowań obowiązujących na dworach średniowiecznych. W wierszu O zachowaniu się przy stole doskonale wyraża się złożoność i bogactwo kultury polskiego średniowiecza, współegzystencja elementów religijnych i świeckich, modlitwy i zabawy. Dobre zachowanie względem kobiet motywowane jest ze względów religijnych i rycerskich. W tym pierwszym aspekcie, kobietom należy się cześć i szacunek; tego między innymi dotyczy modlitwa kończąca utwór. Rycerska motywacja takego sposobu zachowania wiąże się z naśladowaniem wzorów zachodnio-europejskich, z wyborem damy serca, której należało się uwielbienie. Obraz obyczjów średniowiecznego rycerstwa polskiegodoskonale obrazuje nam powieść Henryka Sienkiewicza Krzyżacy.

O zachowaniu się przy stole. Utwór Przecława Słoty „O zachowaniu się przy stole” ma też drugi tytuł: „O chlebowym stole”. Pochodzi z XV wieku. Należy do średniowiecznej literatury świeckiej. Uchodzi za pierwszy średniowieczny podręcznik zwyczajów i zachowań. Głęboko osadzony Liryka osobista i patriotyczna Słowackiego 57. Omów lirykę osobistą i patriotyczną Juliusza Słowackiego. Juliusz Słowacki był wielkim patriotą i mimo złego stanu zdrowia pragnął uczestniczyć w walce o wolność swej ojczyzny. Nie mógł tego czynić z bronią w ręku, więc wziął w tę dłoń pióro. Wybuch powstania listopadowego powitał wierszami patriotycznymi, wśród których na szczególną uw... Mieszczanie i wieś w "Przedwiośniu" “PRZEDWIOŚNIE” S. ŻEROMSKIEGO Przedwiośnie polskiej państwowości Wiosna to odzyskanie wolności, rozkwit na nowo państwa polskiego po 123 latach niewoli. Utwór stanowi sumę obserwacji politycznych i społecznych, państwowości, która narodziła się na nowo. Konfrontacja mitu szklanych domów z rzeczywistością. Śledząc losy Cezare... Elementy grupy społecznej Najistotniejszymi elementami grupy są: - Wielość jednostek – jednostka sama w sobie nie może być grupą – muszą istnieć jakieś szanse interakcji czyli wzajemnych oddziaływań między członkami grupy. Osoby mogą oddziaływać nie tylko na inne osoby ale także na interakcje pomiędzy innymi osobami. Np. jeśli w rodzinie rodzi się dziec... Geneza oświecenia Geneza oświecenia w Polsce związana jest z kryzysem sarmatyzmu oraz jego politycznymi i kulturalnymi skutkami. Należy do nich zaliczyć szlachecki republikanizm i parlamentaryzm za wszystkimi narosłymi przez wieki deformacjami. Krytykowano także literaturę bezkrytyczną i pełną ozdobnego pustosłowia. Bezprzykładna anarchia, pozorny charakter szlac... Pośrednicy w dystrybcji AGENT HURTOWY To pośrednik hurtowy nie stający się właścicielem produktu, realizujący funkcje służące głównie nawiązywaniu kontaktów handlowych, komunikowaniu się oraz uwzględnianiu warunków transakcji miedzy wytwórcami, a detalistami, otrzymujący wynagrodzenie od angażującego ich podmiotu (np. producenta). Wśród nich wyróżniamy: brokerów, agent... Motyw śmierci w literaturze Śmierć__________ Śmierć - Z biologicznego punktu wi¬dzenia śmierć jest nieodwracalnym ustaniem wszystkich czynności życio¬wych. Literatura jednakże ujmuje to zjawisko jako znaczący element ludz¬kiej egzystencji, powód cierpienia i stra¬chu ludzkiego, a także jako wielką taje¬mnicę. Ludzie od zawsze próbowali wyobrazić s... Krótka interpretacja wiersza "Ulica towarowa" Gałczyńskiego \'\'Ulica towarowa\'\' Wiersz ukazujący typową robotniczą ulicę w typowej robotniczej dzielnicy. Początkowo dominuje atmosfera sielanki. Puste w dzień ulice zapełniają się dopiero wieczorem. Jednak idylliczny nastrój szybko ulega zmianie. W oparach alkoholu, w mgłach ulica przeradza się w coś przerażającego poetę. Dla robotników nie ma alternat... Hołd powstańcom w "Gloria victis" TEMAT: Hołd powstańcom styczniowym w „Gloria victis”. Na Polesie Litewskie przyleciał wiatr, nie był tu 50 lat, pytał drzewa o zdarzenia. Usłyszał historię wielkiej bitwy, po której została zbiorowa mogiła, na niej mały krzyżyk. Dowódcą był wódz na miarę Leonidasa - Romuald Traugutt. Nie o nim jednak opowiadają drzewa, lecz o dwóc... .